Lễ hội Ok Om Bok chính là một trong những lễ hội lớn trong năm của người Khmer, thu hút một lượng lớn người đổ về tham gia. Vậy bạn đã hiểu rõ về lễ hội Ok Om Bok là lễ hội gì? Hay thời điểm diễn ra lễ hội Ok Om Bok? Hôm nay hãy cùng onsetbluesfestival.com tìm hiểu về lễ hội này qua bài viết dưới đây nhé!
Contents
I. Lễ hội Ok Om Bok là lễ hội gì?
Lễ hội Ok Om Bok chính là lễ hội cúng trăng của người Khmer, một lễ hội dân gian lớn trong năm của người Khmer được tổ chức sau khi kết thúc vụ mùa. Về mặt chữ nghĩa thì Ok Om Bok còn có nghĩa là “Đút cốm dẹp bằng cách bốc bằng tay” vậy nên lễ hội này còn gọi là lễ hội Đút cốm đẹp.
Lễ hội này diễn ra vào tháng 10 âm lịch hằng năm vào ngày rằm. Đây cũng là ngày cuối cùng của một chu kỳ Mặt trăng xoay quanh Trái Đất và cũng là thời điểm hết vụ của năm. Thường diễn ra tại sông Long Bình gần trung tâm thành phố và Ao Bà Om thuộc Phường 8, thành phố Trà Vinh, Sóc Trăng.
Lễ hội Ok Om Bok là lễ hội cúng trăng của người Khmer
Người Khmer dành phần lớn cuộc sống của họ trong truyền thống nông nghiệp của họ, đó là lý do tại sao lễ hội này của Sóc Trăng rất quan trọng. Đối với người Khmer, mặt trăng được coi là vị thần có quyền năng tác động đến mùa màng và mang lại những điều tốt lành. Vì vậy, sau khi thu hoạch thành phẩm của mỗi vụ thu hoạch, người ta dâng lễ vật để tạ ơn Chúa.
Với ý nghĩa này, lễ hội Ok Om Bok Sok Chan của người Khmer không chỉ mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc là tạ ơn Thần Mặt trăng đã ban cho mùa màng, cơm ăn áo mặc mà còn mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc đối với mọi người tham gia. Đây chính là dịp mà mọi người cùng nhau trao đổi ý kiến và gặp nhau trên cánh đồng trải qua quá trình nắng mưa khắc nghiệt. Về mặt này, tầm quan trọng của nó có thể được coi là tương tự như lễ hội Chol Chnam Tomai ở Sóc Trăng.
II. Nguồn gốc của hội Ok Om Bok
Theo quan niệm của người Khmer, cúng mặt trăng là để tạ ơn thần mặt trăng đã phù hộ cho mùa màng, mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu cho người nông dân cả năm.
Lễ cúng Ok Om Bok với ước nguyện cho mùa màng bội thu
Theo truyền thuyết, tiền kiếp của Đức Phật Thích Ca là một con thỏ sống bên bờ sông Hằng. Một ngày nọ, thần Saka đến Trái đất giả làm người ăn xin để thử lòng thỏ. Con thỏ không có gì để làm nên đốt lửa và nhảy vào mời người ăn xin ăn thịt mình. Khi ngọn lửa chợt tắt và những người ăn xin biến mất, thần Saka xuất hiện và vẽ một chú thỏ lên mặt trăng để vinh danh sự hy sinh cao cả của chú thỏ. Kể từ đó, thỏ ngọc thường xuất hiện trên mặt trăng vào dịp Tết Thanh minh (15 tháng 10 âm lịch). Vì vậy, nghi lễ cúng trăng tưởng nhớ tiền kiếp của Đức Phật Thích Ca Mâu Ni.
III. Lễ hội Ok Om Bok có gì đặc sắc?
Lễ hội này thường diễn ra tại sân chùa, sân nhà hoặc khu đất trống nào đó để mọi người dễ dàng quan sát Mặt trăng.
1. Phần lễ
Lễ hội này diễn ra với nhiều hoạt động hấp dẫn như Lễ cúng trăng, thả đèn gió hay đèn nước.
Trước khi trăng lên, người ta đào một cái lỗ cách nhau chừng 3m cắm hai thanh tre vào, cắm một thanh tre khác lên trên như một chiếc cổng cho đẹp, dưới cổng kê một cái bàn. Các lễ vật như cốm dẹp, khoai lang, khoai sọ, dừa tươi, chuối và bánh kẹo được bày trên bàn. Một ấm trà luôn được đặt trên mâm cúng. Mỗi lần rót một ly trà là một lần nhớ ơn tới Đức Phật.
Khi mặt trăng lên đỉnh đầu, một người lớn tuổi, đức độ và được kính trọng được cử làm đại diện và cúng mặt trăng. Người này sẽ thắp hương, rót trà và cầu nguyện.
Phần lễ cúng trong lễ hội
Trong thời gian diễn ra lễ cúng, những đứa trẻ trong làng tụ tập thành lũ để ăn bánh. Cúng xong, người lớn hướng dẫn các cháu xếp thành hàng dọc, mỗi cháu lấy một phần nhỏ đặt vào miệng từng cháu. Khi đút vào, bé không nên nuốt ngay mà hãy đợi cho đến khi mọi thứ đã sẵn sàng trong miệng.
Lúc này, người chủ lễ mới vỗ nhẹ vào lưng đứa trẻ ba cái và hỏi nó có ước mơ gì khi lớn lên. Vì miệng đầy thức ăn nên bé nói không rõ ràng câu trả lời và mọi người xung quanh cười phá lên. Điều này được thực hiện để dự đoán tương lai của mỗi đứa trẻ, tượng trưng cho việc mọi người đã nhận được sự may mắn của thần mặt trăng và cũng để đánh dấu kết quả làm việc chăm chỉ của mỗi gia đình trong năm.
2. Phần hội
Phần hội hấp dẫn nhất chính là thả đèn gió và đua ghe ngo.
2.1 Thả đèn gió
Đèn gió là loại đèn được làm bằng tre và giấy có hình vuông hoặc tròn. Người nâng đèn nương tay và buông tay khi lực đủ mạnh sẽ đẩy đèn lên mà không bị chao nghiêng làm cháy giấy.
Đèn bay thẳng lên trong tiếng gieo hò của mọi người. Tiếng nhạc càng làm phần hội trở nên náo nhiệt hơn. Những ngọn đèn theo gió sẽ xua đi những tai ương, rủi ro và bất trắc để được yên bình. Và phần hội này thường thu hút lượng lớn người xem kể cả trong và nước ngoài.
2.2 Đua ghe ngo
Lễ hội đua Ghe Ngo là môn thể thao truyền thống của người Khmer diễn ra vào ngày diễn ra Lễ hội Ok Om Bok. Đây được coi là sự kiện tiêu biểu để tạ ơn thần nước đã ban cho người dân một vụ mùa bội thu và mang nhiều ý nghĩa thiêng liêng khác.
Đua ghe ngo là phần hội hấp dẫn trong lễ hội Ok Om Bok
Hoạt động đua ghe ngo gồm 2 hoạt động chính là:
- Đua thuyền trên cạn – Hoạt động tái hiện và mô phỏng chủ yếu các hoạt động của một cuộc đua thuyền trên mặt nước. Nó thường được tổ chức cùng với các lễ hội truyền thống, và là trò chơi diễn ra sau các nghi lễ của lễ hội.
- Đua ghe ngo dưới nước – Đây là hoạt động được người dân và du khách chờ đợi nhất tại Lễ hội Ok Om Bok. Ghe Ngo thường dài khoảng 30 mét và có thể chứa 50-60 người. Hai bên mạn thuyền được chạm khắc rồng, vảy cá hay hoa lá cách điệu với họa tiết Naga. Vẽ các con vật ở hai bên mũi tàu để trang trí cho con tàu và thể hiện sức mạnh của nó.
IV. Lời kết
Trên đây là một số chia sẻ về lễ hội Ok Om Bok được nhiều bạn tìm hiểu. Hy vọng với những chia sẻ này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về lễ hội truyền thống đặc trưng của người Khmer Trà Vinh. Đừng quên cập nhật những thông tin hữu ích mới nhất về Lễ hội của chúng tôi nhé!
