Lễ hội đua voi được coi là một trong những lễ hội văn hóa truyền thống của người Tây Nguyên và là văn hóa không thể thiếu của vùng Tây Nguyên. Vậy bạn biết gì về lễ hội đua voi Tây Nguyên? Hãy cùng onsetbluesfestival.com tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
Contents
I. Lễ hội đua voi tổ chức ở đâu?
Lễ hội đua voi Buôn Đôn thường được tổ chức 2 năm một lần vào tháng 3 âm lịch. Đây cũng là thời điểm trong năm diễn ra nhiều lễ hội độc đáo ở Tây Nguyên như Lễ hội cà phê Buôn Ma Thuột, Lễ hội Pơ Thi,… Điều này được thực hiện ngay trước mùa thu hoạch mới. Rừng khô, trăm hoa đua nở, thời tiết đẹp, rất thích hợp cho các lễ hội.
Lễ hội thường với quy mô lớn nên địa điểm tổ chức lễ hội chủ yếu là bãi đất trống, dài 400-500m, bằng phẳng, ít cây cối, đủ chỗ cho 5-10 con voi lớn ngồi.
Lễ hội đua voi thường được tổ chức 2 năm 1 lần ở Buôn Đôn
Các địa điểm được chọn thường là những nơi như Vườn quốc gia Yok Đôn ở huyện Buôn Đôn và Ea Súp, hoặc những khu rừng thưa dọc sông Sêrêpốk, một nhánh của sông Mê Kông.
Theo tín ngưỡng của người Tây Nguyên thì voi được xem như một thành viên trong gia đình với vị trí quan trọng trong đời sống văn hóa tinh thần con người nơi đây. Lễ hội đua voi độc đáo với ý nghĩa tôn vinh sự mưu trí, sức mạnh và dũng mạnh của những nhà thuần dưỡng voi cũng như phản ánh văn hóa đặc sắc của con người.
II. Nguồn gốc của lễ hội đua voi
Từ bao đời nay, người M’nông ở Buôn Đôn đã biết săn bắt và thuần dưỡng voi rừng. Loài vật này không chỉ giúp con người kéo, khuân vác đồ đạc mà còn được coi là “tài sản lớn” của gia đình và có vị trí quan trọng trong đời sống văn hóa tinh thần.
Theo tư liệu lịch sử của Bảo tàng Dân tộc học tỉnh Đắk Lắk, Y Thu K’ Nul (còn gọi là Ku Sa Núp, sinh 1827, mất 1938) là một trong những người M’Nông đầu tiên đặt nền móng. Săn voi rừng và thuần dưỡng voi nhà. Cả đời ông đã bắt và thuần dưỡng được gần 500 con voi rừng nên được người dân tôn ông là “Vua săn voi”.
Bắt nguồn từ Y Thu K’Nul, săn bắt và thuần dưỡng voi dần trở thành truyền thống ở Buôn Đôn. Nơi đây dần dần được công nhận là thủ phủ voi. Hội đua voi Buôn Đôn ra đời và phát triển thành lễ hội được nhiều người biết đến.
Đua voi không chỉ thể hiện tinh thần thượng võ của người dân nơi đây mà còn minh chứng cho nếp sống khỏe và truyền thống lâu đời của các buôn làng Tây Nguyên.
III. Lễ hội có gì đặc sắc?
1. Trước khi diễn ra lễ hội
Lễ hội đua Voi Buôn Đôn gồm các nghi lễ cúng nước, lễ cúng sức khỏe voi, lễ ăn trâu theo mùa (lễ đâm trâu), lễ hội văn hóa các dân tộc huyện Buôn Đôn, thi voi đá bóng, thi voi chạy, thi voi bơi, cơm mới lễ cúng dường (lễ mừng mùa), lễ tắm voi sau hoạt động của voi tại lễ hội.
Gìa làng đang làm lễ cho những chú voi tham gia thi đấu
Để tranh tài trong lễ hội này, những chú voi tham gia phải khỏe mạnh và tinh khôn. Mỗi mùa lễ hội chỉ có khoảng 20 đến 30 con voi được tranh tài nên công tác chuẩn bị, giám sát của những người huấn luyện voi hết sức cẩn thận và phải mất nhiều thời gian chuẩn bị để người bạn voi có thể đủ tiêu chuẩn tham gia thi đấu.
Những chú voi thi đấu được chăm sóc một cách cẩn thận và chu đáo nhất như nghỉ ngơi, tắm rửa, cho ăn cỏ xanh tươi hoặc mía và huấn luyện thêm một số bài thuần dưỡng khác để tự tin tham gia các hoạt động lễ hội.
2. Ngày diễn ra lễ hội
- Vào ngày thi đấu, voi được các già làng thực hiện lễ cúng sức khỏe với: 3 ly rượu, một con lợn và một chai nước. Các già làng thực hiện các lời thề như đặt cơm và thịt lên đầu voi, rót nước có pha rượu và máu, cầu mong sức khỏe và bình an cho voi.
- Sau phần lễ, tất cả những người tham gia lễ hội cùng nhau ca hát và nhảy múa theo nhịp chiêng, như để tuyên bố cuộc đua voi chính thức bắt đầu.
- Trên lưng mỗi chú voi là hai quản tượng trong trang phục truyền thống của dân tộc có nhiệm vụ điều khiển voi tham gia các hoạt động của lễ hội. Quản tượng điều khiển voi theo hiệu lệnh của voi và bắt voi đứng hoặc quỳ trước vạch xuất phát như một động tác cúi chào ban giám khảo và khán giả trước khi bắt đầu cuộc thi.
- Sau khi có hiệu lệnh, người điều khiển phải thúc voi tiến lên và tăng tốc thật nhanh để về đích nhanh hơn. Tiếng voi chạy và tiếng cổ vũ của khán giả tạo nên không khí vui tươi.
Lễ hội đua voi trong sự cổ vũ hò reo của mọi người
- Không chỉ thể hiện được sức bền của mình những chú voi còn phải linh hoạt khi đi đường dốc hay bơi qua sông, người quản tượng phải thể hiện được tài năng huấn luyện thuần thục của mình khi cùng voi về đích.
- Chú voi khỏe mạnh và về đích trước tiên sẽ được trao vòng nguyệt quế cùng người quản tượng và thưởng thêm nhiều món ăn ngon.
- Bên cạnh hoạt động đua voi thì lễ hội còn có nhiều hoạt động khác như đá bóng, chở khách du lịch thăm quan buôn làng bằng voi khi kết thúc lễ hội.
- Không khí vui tươi hò reo của người tham gia lễ hội cùng với tiếng cồng chiêng sôi động khiến các chú voi dường như cũng hào hức vui mừng hơn.
- Lễ hội đua voi Buôn Đôn hằng năm thu hút hàng ngàn khách du lịch trong và ngoài nước đến ghé thăm và đều để lại những ấn tượng khó phai.
IV. Lời kết
Trên đây là một số thông tin cơ bản về lễ hội đua voi được nhiều bạn tìm hiểu. Hy vọng với những chia sẻ này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về truyền thống văn hóa của người dân Tây Nguyên. Đừng quên cập nhật những thông tin hữu ích mới nhất về Lễ hội của chúng tôi nhé!
