Tết Thanh Minh tuy không phải là ngày lễ lớn trong năm nhưng mang đậm nét đẹp văn hóa của người Việt. Vậy Nguồn gốc và ý nghĩa của Tết thanh minh là gì? Tết thanh minh vào ngày nào? Hãy cùng onsetbluesfestival.com tìm hiểu bài viết sau đây nhé!
Contents
I. Nguồn gốc, ý nghĩa của ngày Tết Thanh Minh
Tết Thanh minh hay còn gọi là Tiết Thanh minh có nguồn gốc từ Trung Quốc
1. Nguồn gốc
Tết Thanh minh hay còn gọi là Tiết Thanh minh có nguồn gốc từ Trung Quốc và diễn ra vào Xuân Thu hàng năm. Theo truyền thuyết, trong quá khứ, vua Tấn Văn Công phải xuất ngoại và lưu vong giữa thời loạn lạc. Trong thời gian bị lưu đày, ông được vị hiền sĩ Giới Tứ Thôn hộ tống và hiến kế để trốn nạn, vượt qua bao nhiêu khó khăn trên đường vị hiền sĩ đều dốc lòng bảo vệ vua đến cả cắt phần thịt ở chân mình để cứu vua khỏi chết đói. Mặc dù mang lòng cảm kích nhớ ơn người hiền sĩ này nhưng khi đã giành lại được đất nước ông lại quên mất người đã giúp mình năm xưa.
Thay vì truy sát vua, Giới Tử Khôi cùng mẹ rút lên núi Điềm Sơn ở ẩn và không đếm xỉa gì đến việc vua ban thưởng. Nhà vua vô cùng tức giận và vô tình đốt cháy toàn bộ khu rừng, dẫn đến việc thiêu rụi mẹ con Giới Tử Khôn và khi biết người mình mang ơn đã mất vua vô cùng đau buồn và ban lệnh cả nước chỉ ăn đồ nguội (nay còn gọi là tết Hàn thực) trong 3 ngày để tưởng nhớ công lao của Giới Tử Khôn. Từ đó ngày 3/3 âm lịch hằng năm được vua lấy làm ngày Tết Thanh Minh để tưởng nhớ sự hy sinh của người đã khuất.
Ngoài tục Hàn Thực, vào những ngày đầu năm tháng 3 còn có Hội Đạp Thanh hay còn gọi là hội giẫm cỏ. Đây là lễ hội cũng có nguồn gốc từ Trung Quốc trong dịp này, nam nữ sắm sửa cho mình quần áo đẹp để cùng đi chơi xuân. Hiện nay ở Việt Nam không còn lưu truyền lễ hội này nữa nhưng vẫn chúng ta vẫn có thể biết được lễ hội này qua đoạn thơ trong Truyện Kiều của Nguyễn Du:
“Thanh minh trong tiết tháng ba,
Lễ là tảo mộ, hội là đạp thanh,
Gần xa nô nức yến anh,
Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân,
Dập dìu tài tử giai nhân,
Ngựa xe như nước áo quần như nêm”
2. Ý nghĩa
Tết Thanh Minh là dịp để con cháu hướng về cội nguồn tổ tiên. Dù đi xa làm ăn thì vào ngày này gia đình cùng tụ họp đi tảo mộ sau đó về nhà quây quần bên mâm cơm gia đình. Những ngôi mộ sạch sẽ tươm tất như thay con cháu thể hiện lòng thành kính của mình đối với tổ tiên.
Trong dịp Tết Thanh Minh các khu nghĩa trang thường trở nên đông đúc tấp nập thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” nét văn hóa đẹp của người dân Việt Nam. Dạy con cháu nên biết yêu thương hiếu thảo trân trọng ba mẹ ông bà khi còn sống chứ không phải chờ đến khi họ mất mới tỏ lòng thành kính của mình.
II. Tết Thanh minh vào ngày nào năm 2022
Tết Thanh Minh không có ngày cố định thời gian bắt đầu từ ngày 4-5/4 đến 20-21/4 dương lịch
Tết Thanh Minh không có ngày cố định thời gian bắt đầu từ ngày 4-5/4 (sau khi kết thúc tiết xuân phân) và kết thúc vào khoảng 20-21/4 dương lịch (khi bắt đầu Tiết Cốc Vũ). Vào ngày lễ này con cháu cùng nhau kéo về thăm mộ của tổ tiên, cùng nhau dọn dẹp quét rửa mộ phần và bày mâm cúng cho tổ tiên mong tổ tiên phù hộ cho con cháu luôn khỏe mạnh bình an.
Năm 2022 Tết Thanh Minh rơi vào thứ ba ngày mùng 5/4/2022 (5/3 âm lịch).
III. Các hoạt động diễn ra trong Tết Thanh minh
Hoạt động diễn ra trong ngày Tết Thanh minh
1. Tết Thanh minh đi tảo mộ
Đối với người Việt, Tết Thanh minh là ngày để con cháu tưởng nhớ tổ tiên. Vào ngày 3 tháng 3 âm lịch, hậu thế chuẩn bị lễ vật, thắp hương trước mộ người chết, sau đó dọn dẹp mộ phần để cầu mong tổ tiên phù hộ độ trì, sức khỏe bình an. Sau khi đào huyệt xong, các thành viên cùng nhau về nhà, bày mâm cơm cúng lên bàn thờ tổ tiên, cùng nhau ăn, uống, hàn huyên, gắn kết tình huyết thống giữa các dòng họ.
2. Thanh minh cúng gì?
Trong ngày này ngoài việc tảo mộ thì tục cúng hay chuẩn bị mâm cúng cũng là một phần quan trọng được nhiều người coi trọng. Mọi người trong gia đình sẽ đi chợ mua đồ để chuẩn bị mâm cúng, tùy theo phong tục và địa phương mâm cúng chuẩn bị sẽ khác nhau, nhưng chủ yếu vẫn là một mâm cơm bình thường để mời cơm ông bà tổ tiên cùng nhau ăn uống sum vầy chứ không khoa trương hay mở yến tiệc linh đình.
IV. Lưu ý để tránh gặp xui xẻo trong Tết Thanh Minh
Khi đi tảo mộ vào ngày Tết Thanh Minh có những điều lưu ý bạn cần phải biết để tránh gặp xui xẻo như:
- Khi đi ngang mộ phần người khác không nên giẫm đạp cùng như đá đồ cúng của người khác điều này sẽ mang đến vận xui cho bạn, nhất là trẻ nhỏ, thanh niên cần lưu ý.
- Đối với phụ nữ đang trong kỳ hành kinh, phụ nữ có thai hay người bị phong hàn thấp khớp thì không nên đi tảo mộ vì khí lạnh, năng lượng xấu ở đây.
- Bởi vì tảo mộ là khoảng thời gian gia đình tụ tập lại với nhau nên thường chụp ảnh kỷ niệm. Tuy nhiên điều này không được khuyến khích tại khu vực nghĩa trang nên hạn chế chụp ảnh tại đây.
- Khi dọn dẹp mộ phần nên dọn sạch sẽ trước sau cũng như kiểm tra tình trạng mộ để tránh chuột rắn rết bò vào bên trong.
- Không nên bàn tán chỉ trỏ vào mộ người khác để tránh mang xui xẻo đến cho mình cũng như đây là việc bày tỏ sự tôn trọng với người đã mất.
Trên đây là tổng hợp đầy đủ các thông tin về ngày Tết thanh minh. Hy vọng qua bài viết trên bạn đã biết nguồn gốc, ý nghĩa và tết thanh minh vào ngày nào?
